Medyczne produkty kompresyjne to nie to samo, co zwykła odzież. Jest to specjalna technologia, która wspiera walkę z chorobą żylną oraz obrzękami różnego pochodzenia np.: tłuszczowego czy limfatycznego.
Stabilność kompresji gwarantuje napięcie włókien, specjalistyczny splot oraz elastyczny materiał. Aby służyły nam i utrzymywały właściwości lecznicze jak najdłużej, należy o nie odpowiednio zadbać zapoznając się z technikami użytkowania, jak również przestrzegania zasad prania i suszenia, zgodnie z zaleceniami producenta. W każdym opakowaniu znajduje się instrukcja, która informuje pacjenta o sposobie nakładania, zdejmowania, prania a także zawiera wytyczne, dotyczące właściwego użytkowania produktów. Produkty uciskowe różnych producentów mogą różnić się tkaniną, jednak ogólne zasady ich używania i prania są takie same. Przedstawione poniżej, podstawowe zasady postępowania, są niezależne od tego, jakiej są produkcji, a ze szczegółowymi informacjami należy zapoznać się jeszcze przed pierwszym założeniem kompresji.
Zakładanie – sposoby i techniki
Kompresja medyczna charakteryzuje się tym, że im wyższy stopień ucisku, tym większy jest problem z zakładaniem i zdejmowaniem. Dlatego też producenci posiadają w swoim asortymencie, obok odzieży, również pomoce ułatwiające jej użytkowanie. Są to: rękawice, „śliska stopka”, stelaże do nakładania czy inne przybory.
- Rękawice – lateksowe lub tekstylne, to nie tylko ułatwienie zakładania, wygładzania nierówności, aby kompresja była właściwie rozłożona dla uzyskania maksymalnego efektu terapeutycznego, ale również ochrona przed uszkodzeniem mechanicznym tkaniny. Należy ich używać do każdego typu kompresji: podkolanówek, pończoch, rajstop, legginsów.
- „Śliska stopka” – to pomoc zakładana na stopę, w celu ułatwienia nasunięcia produktu uciskowego po śliskim materiale. Najbardziej sprawdza się przy kompresji z otwartymi czubkami (odkrytymi palcami), ponieważ po założenie np. podkolanówki, stópkę wyciągamy przez otwarte palce jednocześnie pozostawiając produkt uciskowy na swoim miejscu.
Produkty z zakrytymi czubkami należy zakładać, zaczynając od palców, poprzez stopę, naciągając na łydkę, przy dłuższych produktach – na udo. Należy zwrócić uwagę, aby pięta była dokładnie dopasowana, w palcach był wyczuwalny luz a materiał na całej długości dokładnie wygładzony. Do zakładania takich produktów doskonale sprawdza się przyrząd do nakładania wyrobów kompresyjnych:
- metalowy stelaż – jest to ułatwienie w przypadku osób z ograniczoną mobilnością. Najpierw pończochę czy podkolanówkę nakłada się na stelaż a następnie za pomocą uchwytów podciąga produkt do góry. Sprawdza się to zarówno w przypadku produktów okrągłodzianych, jak i płaskodzianych.
Aby zdjąć podkolanówki czy pończochy, należy zrolować produkt i przesuwać go po skórze, aniżeli pociągać na siłę.
Filmiki przedstawiające instrukcje zakładania produktów kompresyjnych:
Pranie
Codzienne pranie, kontakt z wodą odzieży kompresyjnej, powoduje odzyskanie (po całodziennym użytkowaniu) leczniczych właściwości kompresyjnych, gwarantowanych przez producenta.
Zalecane jest pranie ręczne lub w pralce automatycznej. Ze względu na zbierający się naskórek, produkt należy przewrócić na lewą stronę. Temperatura wody powinna wynosić od 30 do 40 stopni Celsiusza. Pranie w pralce automatycznej wymaga nastawienia na pranie ręczne lub delikatne z zastosowaniem specjalnego woreczka do prania.
Produkty kompresyjne należy prać w delikatnym płynie do prania lub płynów do odzieży kompresyjnej dedykowanych przez producentów.
1. Zabronione jest używanie płynów o działaniu zmiękczającym, ponieważ powodują one sklejanie i uszkodzenie włókien.
2. Nie czyści się chemicznie ani nie chloruje, ponieważ może to doprowadzić do trwałego uszkodzenia produktów, pozbawiając je leczniczych właściwości.
3. Po wypłukaniu w czystej wodzie, należy bardzo delikatnie odsączyć z nadmiaru wody. Nie wolno nadmiernie wykręcać produktu, ponieważ może to uszkodzić splot oraz osłabić strukturę.
Jeżeli podczas noszenia pończoch trzeba je podciągać, dodatkowo należy odtłuścić lamówkę z silikonem (specjalnymi ściereczkami lub miekką szczoteczką).
Suszenie
Podczas suszenia produkt powinien być rozłożony poziomo w temperaturze pokojowej. Zabronione jest wieszanie na kaloryferze, grzejniku, jak również bezpośrednio na słońcu. Wysoka temperatura może uszkodzić włókna.
Ze względu na dłuższy czas schnięcia, poleca się zakupić dwie pary produktu, aby mieć kompresję na zmianę.
Znajdujących się po wewnętrznej stronie nitek nie należy wycinać. Od zewnętrznej strony nie są widoczne, natomiast ich usunięcie mogłoby spowodować naruszenie tkaniny.
Produkty do pielegnacji skóry a kompresja medyczna
Produkty kompresyjne mają działanie peelingujące na skórę. Aby ją nawilżyć, nie nakładamy kosmetyków do pielęgnacji skóry (balsamy, kremy, oliwki) bezpośrednio przed założeniem kompresji, ponieważ może to spowodować osłabienie splotu materiału.
Należy to robić wieczorem, lub rano, przynajmniej 15 minut przed nałożeniem produktu uciskowego, aby kosmetyk zdążył się wchłonąć. Warto używać środków pielęgnacyjnych proponowanych przez producentów odzieży kompresyjnej, ponieważ ich skład nie powoduje uszkodzeń włókien.
Żywotność produktów medycznych
Produkty o stopniowanej kompresji podlegają procesowi zużycia. Stosując się do powyższych instrukcji użytkowania, terapeutyczne właściwości produktu zostają zachowane przez okres ok. 6 miesięcy. Po tym okresie, jeżeli produkt stosowany jest codziennie, należy wymienić go na nowy. Jeżeli pacjent nie zastosuje powyższych zasad, może skrócić ten okres, uniemożliwiając efektywne użytkowanie odzieży uciskowej.
Gwarancja
Wyroby uciskowe mają określoną trwałość. Tak jak i inne wyroby pończosznicze, mogą ulec zniszczeniu poprzez zaciągnięcie czy przetarcie. Po zauważeniu, że noszony przez produkt uległ zniszczeniu, należy natychmiast go zdjąć i skontaktować się z producentem lub sklepem medycznym.
Naprawy, jeśli trwa okres gwarancji, nie należy dokonywać na własną rękę. Producent w wyniku samodzielnej ingerencji pacjenta w produkt może nie uznać reklamacji. Część uszkodzeń to uszkodzenia mechaniczne, z powodu złego użytkowania przez pacjenta, jednak zdarza się, że mogą być także wynikiem wad produkcyjnych. Są to niewidoczne w momencie dokonywania zakupu wady wyrobu, powstałe na etapie jego produkcji. Przykładem może być niepełna kompresja a także błędy produkcyjne sprawiające rozluźnienie się splotu. Tego rodzaju wady podlegają reklamacji i na tego typu błędy udzielana jest gwarancja.
Są producenci, którzy udzielają także gwarancji dotyczącej rozluźnienia splotu podczas pierwszych sześciu miesięcy użytkowania wyrobów.
W przypadku wystąpienia oczka w kompresji medycznej, ratunkiem może okazać się repasacja czyli ręczna naprawa, polegająca na dorabianiu uszkodzonych fragmentów przy pomocy specjalnych igieł. Niestety, nie wszyscy producenci oferują taką pomoc.
Bibliografia:
- Doś J., Edra., Urban &Partner, 2017, Limfologia.
- Ślusarczyk A., Kiszkis A., Biały S., Polskie Towarzystwo Limfologiczne, 2006 Kompleksowa terapia przeciwzastoinowa, Podręcznik limfologiczny, tom II.
- www.kompresjoterapia.pl
- www.medi.de/en
- www.sigvaris.com/pl-pl
