Dieta śródziemnomorska od lat jest uznawana za królową diet prozdrowotnych. Ma ogromny potencjał przeciwzapalny, prozdrowotny oraz profilaktyczny. Powstała na bazie wieloletnich obserwacji oraz badań naukowych prowadzonych na całym świecie. Kluczowym badaniem dowodzącym jej skuteczności w profilaktyce chorób cywilizacyjnych było badanie “Seven countries Study” w którym udział wzięło siedem państw: Grecja, Włochy, Finlandia, Stany Zjednoczone, Japonia, Holandia oraz była Jugosławia. Badacze dowiedli jakie są zależności pomiędzy spożyciem nasyconych kwasów tłuszczowych a śmiertelnością z powodu chorób sercowo-naczyniowych.
Obecnie dietę śródziemnomorską uważa się za jeden z najkorzystniejszych modeli żywienia na świecie, z uwzględnieniem jej korzyści w: nadciśnieniu tętniczym, cukrzycy, insulinooporności, chorób sercowo-naczyniowych, chorób neurodegeneracyjnych oraz nowotworów.
Do głównych cech modelu żywienia śródziemnomorskiego należy zaliczyć:
dużą podaż oliwy z oliwek,
mały udział tłuszczów pochodzenia zwierzęcego,
duże spożycie warzyw i owoców,
duże spożycie nasion roślin strączkowych,
duży udział produktów pełnoziarnistych,
zwiększenie spożycia pestek, orzechów oraz oliwek,
średnie spożycie produktów mlecznych,
umiarkowane spożycie jajek,
średnie spożycie owoców morza i ryb,
zmniejszenie spożycia mięsa – jeśli mięso pojawia się w przepisach to najlepiej chude, drobiowe, unikanie mięsa czerwonego,
bardzo niski udział cukru, słodyczy, produktów przetworzonych oraz alkoholu (zalecane jego pełne wykluczenie).
Taki rodzaj diety korzystnie działa na organizm, poprawiając parametry zdrowotne. Zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, obniża stężenie cholesterolu całkowitego, obniża frakcję cholesterolu LDL, podwyższa frakcje cholesterolu HDL, obniża poziom trójglicerydów, obniża poziom homocysteiny, reguluje poziom glukozy we krwi, pomaga uwrażliwić tkanki na działanie insuliny oraz chroni otoczkę mielinową włókien nerwowych. Jest bogata w błonnik pokarmowy, daje uczucie sytości i wspiera nasz mikrobiom jelitowy. Wspiera naszą odporność. Działa przeciwzapalnie dzięki bogactwu przeciwutleniaczy, takich jak: polifenole, witaminy A i C, tokofreole oraz resweratrol.
W przypadku dietoterapii pacjentek z lipoedemą najbardziej skutecznymi modelami żywienia są diety ograniczające węglowodany: ketogeniczna oraz niskowęglowodanowa. Aby zmniejszyć udział węglowodanów w diecie musimy zwiększyć udział tłuszczów – i tu bardzo łatwo wpaść w ich pułapkę – jeśli oprzemy naszą dietę ograniczającą węglowodany o produkty zawierające tłuszcze zwierzęce, tłuszcze trans, wysoki udział mięsa (szczególnie czerwonego przetworzonego), ryzykujemy utratą prozdrowotnych właściwości diety, potencjałem prozapalnym, rozchwianiem profilu lipidowego oraz powikłaniami sercowo naczyniowymi. Niekiedy taka dieta w lipoedemie może więcej zaszkodzić, napędzając stany zapalne zamiast pomagać.
Zmodyfikowana dieta śróziemnomorska w wydaniu ketogenicznym lub niskowęglowodanowym już od jakiegoś czasu jest obiektem badań naukowych związanych z lipoedemą.
W badaniu przeprowadzonym przez włoskich naukowców, opublikowanym w styczniu 2021 roku
Wykazano korzystny wpływ zmodyfikowanej diety śródziemnomorskiej na zmniejszenie tkanek tłuszczowych na nogach i ramionach u pacjentek z lipoedemą, co spowodowało zmniejszenie odczuwania bólu oraz lęku u chorych kobiet.
Modyfikacja klasycznej diety śródziemnomorskiej w tym badaniu polegała na zmniejszeniu udziału węglowodanów w diecie do granicy diety średnio/niskowęglowodanowej.
Wykres dołączony do tej publikacji przedstawia spadek tkanek tłuszczowych u badanych pacjentek po 4 tygodniach stosowania diety. Gdzie CTR Group oznacza grupę kontrolną (pacjentki bez lipoedemy) a LIPPY Group grupę pacjentek z lipoedemą. Jak widzimy największy spadek tkanek tłuszczowych wystąpił u pacjentek z lipoedemą w kończynach dolnych.
Z kolei w jednej z publikacji z 2023 roku badano wpływ zmodyfikowanej diety śródziemnomorskiej ketogenicznej w połączeniu z zabiegami karboksyterapii na pacjentki z lipoedemą
Więcej na temat tego badania opowiadam w jednej z rolek na moim instagramie, link:
magdalena.jerzak.dietetyk
https://www.instagram.com/reel/C9NMSY1o4DI/?igsh=OGRoeXVudWQyN3Fr
A oto uzyskane efekty:
Dlaczego warto rozważyć zmodyfikowaną, niskowęglowodanową dietę śródziemnomorską w lipoedemie:
- zmniejszenie ryzyka powikłań związanych z klasyczną dietą ograniczającą węglowodany,
- silny potencjał przeciwzapalny diety śródziemnomorskiej,
- zmniejszenie bolesności chorych tkanek,
- zwiększone spożycie oliwy z oliwek sprzyja spalaniu tkanek tłuszczowych,
- poprawa wyników badań biochemicznych, w tym profilu lipidowego,
- stabilizacja poziomu glukozy we krwi i zmniejszenie insulinooporności,
- wsparcie mikrobioty jelitowej.
Uwzględniając wszystkie powyższe aspekty postanowiłam stworzyć gotowy jadłospis diety niskowęglowodanowej śródziemnomorskiej dla kobiet z lipoedemą!
Dlaczego niskowęglowodanowy?
Ponieważ aby wykorzystać pełny potencjał diety śródziemnomorskiej chciałam użyć w niej również rekomendowanych produktów pełnoziarnistych czy strączków, co nie wchodzi w zakres makro diety ketogenicznej.
Dodatkowo – dieta niskowęglowodanowa jest mniej restrykcyjna, bardziej elastyczna i możliwa do długofalowego stosowania w przeciwieństwie do diety ketogenicznej. Może być również zastosowana u pacjentek z różnymi chorobami wykluczającymi zastosowanie diety ketogenicznej.
W moim jadłospisie diety niskowęglowodanowej śróziemnomorskiej dla kobiet z lipoedemą znajdziesz:
- plany posiłków rozpisane aż na 28 dni (4 pełne tygodnie),
- około 98 nowych, nie publikowanych wcześniej przepisów dla kobiet z lipoedemą,
- listy zakupów podzielone na 4 tygodnie,
- listy zamiennych produktów,
- zalecenia i wskazówki,
- przepisy skomponowane z produktów łatwo dostępnych i szybkie do przygotowania,
- i wiele więcej :) !
Zapraszam Cię do zapoznania się z ofertą diety śródziemnomorskiej niskowęglowodanowej dla kobiet z lipoedemą:
Żródłografia:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33504026/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37630844/
https://ncez.pzh.gov.pl/tag/dieta-srodziemnomorska/
Grzymisławski M. [red.]: Dietetyka kliniczna, Warszawa 2019
Jarosz M. (red) Jeść zdrowiej. Warzywa i owoce. Kuchnia Lidla; 2018
Jarosz M. [red.]: Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej. Projekt KIK/34 w Szwajcarsko-Polskim Programie Współpracy. Wyd. Ministerstwo Zdrowia, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa; 2016
Szostak W.B., A. Cichocka: Dieta śródziemnomorska w chorobach sercowo-naczyniowych i cukrzycy. Wyd. Medyk, Warszawa; 2016. U.S. News & World Report 2018 Best Diets
Włodarek D. [red.]: Współczesna dietoterapia, Warszawa 2023
